INFORMACJA DLA RODZICÓW

W związku z zaleceniami MEN dotyczącymi opracowania informacji dla rodziców, jak organizować dzieciom warunki do nauki      w domu, jak dziecko motywować i wspierać do systematycznego uczenia się oraz jak zadbać o bezpieczeństwo w sieci, przesyłam Państwu opracowanie.

Jak zorganizować dzieciom warunki do nauki w domu.

1. Dobrze jest ustalić stałe godziny pracy, dostosowane do indywidualnych możliwości dziecka z uwzględnieniem warunków domowych.

Chodzi tu o wykorzystanie biologicznego zegara organizmu. Jeśli dziecko odrabia lekcje zawsze o tej samej porze, to jego organizm po jakimś czasie nastawia się w tych godzinach na wysiłek intelektualny i jest bardziej efektywny.

2. Przygotowanie miejsca pracy, czyli zrobienie porządku na biurku i ułożenie pod ręką wszystkich rzeczy potrzebnych do odrabiania.

Jeśli dziecko ma przygotowane pod ręką wszystkie potrzebne do lekcji pomoce i przybory nie traci czasu na ich szukanie w trakcie odrabiania. Taka przerwa dekoncentruje i często trzeba zadanie rozpoczynać od nowa.

3. Należy zwrócić uwagę na ułożenie ciała, wysokość krzesła dostosować do wysokości biurka i wzrostu dziecka, zadbać o dobre oświetlenie oraz spokój /wyłączenie radia, TV, zajęcie zabawą młodsze dzieci, ważne jest by światło padało z lewej strony, jeśli dziecko jest praworęczne, a z prawej, gdy dziecko jest leworęczne, w pokoju nie może być też duszno ani zbyt gorąco, optymalna temperatura to ok. 20-21 stopni Celsjusza/.

Nieprawidłowo dobrana wysokość krzesła, oprócz zagrożenia wadą postawy, powoduje zmęczenie (dziecko „wierci się”), a to z kolei przeszkód a w skupieniu. Nieprawidłowe oświetlenie może osłabiać wzrok oraz powodować znużenie, zmęczenie czy bóle głowy. Takie sytuacje znacznie obniżają motywację do wysiłku intelektualnego i dziecko chce jak najprędzej zakończyć odrabianie lekcji.

4. Należy ustalić plan odrabiania lekcji z uwzględnieniem przerw i konsekwentnie go przestrzegać. Najtrudniejsze lekcje odrabiać na początku.

Im dziecko ma większe trudności z koncentracją, tym przerwy powinny być częstsze
i dłuższe. W miarę postępów należy wydłużać czas wysiłku intelektualnego i skracać przerwy. Lekcje, które sprawiają dziecku najwięcej trudności należy odrabiać jako pierwsze. Umysł jest wypoczęty a świadomość, że to co jest trudne zostało zrobione, zwiększa motywacje do dalszej pracy. Większość uczniów zostawia sobie to co trudne na koniec. W efekcie nastawienie do odrabiania lekcji jest negatywne, a motywacja znacznie spada, bo przed nami jeszcze np.: „ta okropna matematyka”.

5. Przed rozpoczęciem odrabiania każdego przedmiotu, należy określić zakres materiału do opanowania – przeczytać polecenia, pytania, które są na końcu tematu, sprawdzić czy prawidłowo zostały przez dziecko zrozumiane, wątpliwości i niejasności wyjaśnić.

Naukowo zostało dowiedzione, że człowiek o wiele lepiej się uczy, gdy wie, czego ma się nauczyć. Czytając materiał (temat) uczeń na ogół nie wie co jest bardziej ważne, a co mniej i stara się zapamiętać wszystko albo też wykonuje czynność czytania bez skupianiem się na treści. Jeśli zapozna się z pytaniami przed czytaniem wie, jakie informacje są ważne i jego uwaga jest skierowana na ich szukanie. Taka technika poprawia rozumienie czytanych treści, gdyż po przeczytaniu fragmentu (akapitu), żeby stwierdzić, czy zawiera odpowiedź na pytanie musi dokonać analizy informacji w nim zawartych, a tym samym lepiej je zapamięta.

6. Jeśli dziecko się uczy, nie pozwól, aby mu ktoś (np. młodsze rodzeństwo) przeszkadzał.
7. Nie należy się spodziewać, że dziecko będzie uczyło się dwie godziny bez przerwy.

Gdy zmęczy się nauką, jego koncentracja osłabnie. Dlatego najlepiej jest, aby robiło
w czasie uczenia się krótkie 10 – 15 minutowe przerw, np. na zrobienie sobie herbaty czy inną mało absorbującą aktywność, jednak nie może być to nic od czego będzie trudno je oderwać.

8. Pamiętać proszę, że na atmosferę do nauki wpływa także nastawienie rodziców do szkoły, nauczycieli i edukacji. Im bardziej rodzice wspierają dziecko w nauce, tym lepsza jest atmosfera do uczenia się.
9. Nigdy nie zapominaj o jeszcze jednym potężnym narzędziu. Pochwała za odrobione lekcje skutecznie dodaje dziecku skrzydeł.

Jak motywować i wspierać dzieci do systematycznego uczenia się poza szkołą.

Nie wszystkie dzieci chętnie zabierają się do nauki. Wiele zwleka z odrabianiem lekcji, odkłada szkolne obowiązki na później,      z niezadowoleniem siada do książek. Rodzice często zastanawiają się, w jaki sposób zachęcić dziecko do nauki. Uciekają się przy tym do różnych metod: moralizują („Ja w Twoim wieku…”), straszą („Do niczego w życiu nie dojdziesz”), obiecują drogie prezenty, płacą za dobre oceny. Metody te często okazują się jednak na dłuższą metę nieskuteczne. Co więc zrobić, aby nauka przestała być dla dziecka uciążliwym obowiązkiem i stała się dla niego przyjemniejsza?

Każde dziecko jest inne i inne metody będą najlepiej się sprawdzać przy wspieraniu jego motywacji do nauki, ale jest kilka uniwersalnych sposobów:

1. To, co pomaga dziecku zmobilizować się do pracy, to dobra organizacja czasu nauki. Bardzo ważny jest stabilny harmonogram. Najlepiej, aby uczyło się o stałej porze (najlepiej rano), w miejscu, gdzie jest cicho i spokojnie, gdzie dziecko może się skoncentrować i nic go nie rozprasza.
2. Ważna jest systematyczność – najlepiej jest odrabiać lekcje w dniu, w którym zostały zadane. Zostawiając je „na później”, a jeszcze częściej na ostatnią chwilę zapomina wiele informacji i musi się uczyć ich od początku. Czasem dziecko po prostu nie wie, w jaki sposób zabrać się do pracy. Kiedy trzeba się przygotować do sprawdzianu, nauczyć wiersza na pamięć, napisać wypracowanie i rozwiązać kilka zadań z matematyki, wówczas naprawdę można się pogubić i zniechęcić. Podpowiadajmy dziecku, co może zrobić, aby wykorzystać czas przeznaczony na naukę w sposób jak najbardziej efektywny.

W systematycznej nauce znaczącą rolę odgrywają również rodzice. Są dla dziecka przykładem i wsparciem, ale powinni je systematycznie kontrolować.

Duży wpływ na motywację ma także pozytywna ocena rezultatów. Każdy lubi, gdy jego starania są doceniane. Pamiętajmy więc, aby zauważyć nawet niewielkie osiągnięcia dziecka i aby chwalić je nawet za drobne postępy. Jeśli rodzice będą skupiać uwagę jedynie na niepowodzeniach dziecka, wówczas szybko straci ono chęć do nauki. Najlepszy efekt da pochwała konkretna, wskazująca konkretne działanie, np. „Świetnie obliczyłaś to zadanie z matematyki”, „Znalazłaś bardzo dobrą drogę do rozwiązania tego zadania”, „Fantastycznie narysowałeś to drzewo”.

Przy sprawdzaniu najpierw należy zauważyć i podkreślić to co zostało zrobione dobrze,
a dopiero potem wskazać błędy i je omówić.

Dzieci chcą otrzymywać dobre stopnie i gdy odrabiają to robią to na miarę swoich możliwości, motywacji i umiejętności uczenia. Rodzice sprawdzając wskazują na ogół błędy. Dziecko odbiera to: „tyle się napracowałem i wszystko źle”, co bardzo obniża motywację i zniechęca do pracy. Jeśli jednak rodzic zauważy i doceni wysiłek, pokaże najpierw to co zostało zrobione dobrze, a potem wskaże błędy, to dziecko chętniej podejmie się dalszego wysiłku. Sprawdzając zaznaczamy, gdzie są błędy, nie poprawiamy, tylko staramy się wyjaśnić na czym błąd polega i pytaniami pomocniczymi naprowadzamy na prawidłowy tok myślenia.

Przepytać dziecko – odpowiadanie w domu na głos pozwala na sformułowanie myśli
i przełożenie na wypowiedź ustną. Dzieci odpytywane w szkole często mówią „ale ja się uczyłem” i na ogół to jest prawda. Ludzie dorośli też miewają problemy z szybkim przełożenie myśli na słowa. Takie odpytanie w domu pozwala na ułożenie wypowiedzi. Zapytane w szkole ma większą łatwość wysłowienia się.

Jeśli dziecko nie lubi jakiegoś przedmiotu, należy znaleźć jakieś ciekawostki
i zainteresować je nimi. Jeśli dzieci jakiegoś nauczyciela mniej lubią przekłada się to na stosunek do przedmiotu, który on uczy. Dobrze jest zainteresować dziecko tym przedmiotem za pomocą filmów, ciekawostek, książek, itd.

3. W nauce warto stosować różnego rodzaju techniki ułatwiające zapamiętywanie:

• notatki z wykorzystaniem różnych kolorów, podkreśleń i zabawnych rysunków,
• bazowanie na skojarzeniach, robienie wykresów, map myśli. Najtrudniejszy materiał można łatwiej przyswoić dzięki kojarzeniu wiadomości z obrazami, np. z fizyki – pojęcie „ciepłe powietrze jest lżejsze niż zimne”, należy powiązać z. balonem, który napompowany takim powietrzem leci w górę,
• wszelkiego rodzaju fiszki, czyli słowa klucze i hasła w książkach, na tablicy, ścianie, biurku, drzwiach.

To wszystko może pomóc dziecku lepiej i bardziej trwale opanować materiał.

4. Każdy uczeń w jakimś momencie swojej kariery szkolnej zadaje sobie pytanie: „Po co właściwie tego wszystkiego się uczę?” Pomóżmy dziecku dostrzec korzyści, jakie może odnieść z posiadanej wiedzy, pokażmy mu, w jaki sposób powiązać codzienną rzeczywistość i jak wykorzystać ją w praktyce, np. dziecko uczyło się obliczać pole prostokąta, więc zapytajmy je czy mogłoby Wam pomóc policzyć, ile metrów wykładziny, paneli musielibyśmy kupić do danego pokoju, gdyż w niedługim czasie mamy zamiar położyć nową podłogę. Dzieci stawiające sobie za cel zdobycie wiedzy lepiej się uczą, czerpią większą wiedzę z nauki. Tutaj wsparcie rodziców i dawanie przykładu własnym postępowaniem jest niezastąpione. Już samo okazanie zainteresowania może zdziałać bardzo wiele. Zachęcajmy dziecko do rozmów, do myślenia, do wyrażania własnych opinii. Rozbudzajmy w nim zainteresowanie otaczającym światem. Pokażmy mu, że nauka naprawdę może być przyjemna
   i interesująca.
5. Nie wyręczajmy dziecka w odrabianiu lekcji. To bardzo ważne. Kiedy prosi o pomoc, nie podawajmy mu gotowych rozwiązań, ale jedynie na nie naprowadzajmy, udzielajmy wskazówek, wyjaśniajmy wątpliwości. Zachęćmy dziecko do samodzielności. Samodzielne rozwiązanie zadania może dostarczyć dziecku dużej satysfakcji, wzmacnia w nim również poczucie, że jest w stanie poradzić sobie z trudnościami. Jest to szczególnie ważne, ponieważ uczeń posiadający wiarę w swoje siły nie zraża się niepowodzeniami, a stawiane przed nim zadania traktuje nie jak uciążliwe obowiązki, ale jak przyjemne wyzwanie, któremu jest w stanie sprostać.
6. Podsumowując, jeśli chcesz pomóc dziecku zwiększyć motywację do nauki:

• podkreślaj znaczenie nauki w życiu człowieka,
• doceniaj pracę i samodzielność,
• dostrzegaj osiągnięcia dziecka,
• pomagaj, ale nie wyręczaj,
• nie wyśmiewaj niepowodzeń, ale wskaż, jak można uczyć się na błędach,
• nie stawiaj wymagać wobec dziecka ponad jego możliwości,
• pokazuj praktyczne zastosowania wieloma dziedzinami życia,
• stwórz warunki do poszerzania wiedzy i doświadczeń dziecka,
• pomagaj w rozwinięciu umiejętności praktycznych w nauce (czytanie, zapamiętywanie, notowanie, koncentracja uwagi i inne),
• wspieraj!

Jak zadbać o bezpieczeństwo dzieci w sieci.

1. Zapytaj swoje dziecko, co robi w Internecie. Czym zajmuje się tam najczęściej? Nie wahaj się zadawać prostych pytań. To wiedza, którą może przekazać Ci Twoje dziecko – Internet to wynalazek ich czasów. Zapytaj, z kim rozmawia przez Internet. Poproś, aby pokazało Ci, w jaki sposób korzysta z Internetu. Powiedz, że chciałbyś wiedzieć, jakie informacje przekazuje swoim internetowym znajomym.
2. Powiedz, czego oczekujesz od dziecka w zakresie zasad bezpiecznego korzystania
   z Internetu. Korzystają z niego też osoby, które mają niewłaściwe intencje. Powiedz, zatem, czego, według Ciebie jako osoby dorosłej, nie wolno dziecku robić ze względu na jego i Wasze bezpieczeństwo. Pomóż mu zrozumieć, że nigdy nie powinno się podawać przez Internet osobistych danych (imienia i nazwiska, adresu, numeru telefonu) ani przesyłać lub publikować zdjęć, nagrań video. Wyjaśnij, że nie należy bez Twojej kontroli otwierać e-maili, odbierać wiadomości od osób nieznanych. Ty, jako osoba dorosła, możesz to robić. Zawartością takiego e-maila mogą być wirusy albo film lub zdjęcie o nieodpowiedniej dla dzieci treści.
3. Naucz swoje dzieci, że są ludzie, którzy kłamią, oszukują w Internecie i dlatego właśnie lepiej z nimi nie rozmawiać, ani nie odbierać od nich e-maili, wiadomości. Dzieci nie powinny spotykać się z osobami poznanymi w Internecie bez kontroli i wiedzy rodziców.
4. Poproś o zaufanie. Powiedz, że chcesz wiedzieć o tym, co je zaniepokoi w Internecie. Jeśli opowie Ci o tym, a Ty nie będziesz wiedział, co zrobić– zadzwoń lub napisz do Helpline. W Helplinie pracują ludzie, którzy są tam po to, by pomagać w trudnych sytuacjach (http://www.helpline.org.pl, bezpłatna infolinia 0 800 100 100, e-mail: helpline@helpline.org.pl)
5. Nie obwiniaj – w ten sposób nie rozwiążesz problemu, a dziecko straci odwagę, by opowiedzieć Ci o tym, co się stało. Pamiętaj, że dzieci często same obciążają się winą. Powiedz, jak ważne jest dla Ciebie to, by z Tobą rozmawiało. Doceń jego odwagę
   i zaufanie, jakim Cię obdarzyło. Powiedz swojemu dziecku, że zawsze może na Ciebie liczyć. Razem na pewno sobie poradzicie!
6. Najlepiej porozmawiać o zasadach, zanim zdecydujesz o podłączeniu komputera do Internetu. Jeśli jeszcze nie odbyliście takiej rozmowy, pamiętaj, że nigdy nie jest na to za późno.

Porady dla ucznia – Jak zadbać o swoje bezpieczeństw w sieci?

1. Korzystaj z oprogramowania antywirusowego.
2. Otwieraj wiadomości tylko od znajomych osób.
3. Ostrożnie pobieraj pliki z sieci.
4. Unikaj klikania w nieznane linki i załączniki w wiadomościach e-mail.
5. Nie podawaj w sieci danych osobowych ani haseł, nie wysyłaj swoich zdjęć.
6. Chroń swoje konta na serwisach społecznościowych.
7. Stosuj trudne do odgadnięcia hasła, które są kombinacją liter i cyfr.
8. Czytaj regulaminy.
9. Sprawdzaj, czy strona, do której się logujesz, ma zabezpieczenie SSL.
10. Pamiętaj, że osoba po drugiej stronie nie musi być tym, za kogo się podaje.

Pomocne może być także zawarcie umowy o korzystaniu z internetu z dzieckiem.

Wypracowana w trakcie kampanii „Dziecko w Sieci” umowa pomiędzy dzieckiem

a rodzicami dotycząca zasad korzystania z Internetu. Zawarcie umowy i umieszczenie jej

w widocznym miejscu obok komputera będzie przypominać dziecku o sposobach unikania

i radzenia sobie z zagrożeniami w sieci